Iedereen verveelt zich weleens. Voor de meesten mensen is verveling hooguit een ongemak, een eenvoudige uitdaging die je eenvoudig oplost met een beetje creativiteit. Maar voor hoogbegaafde kinderen is verveling geen eenvoudige uitdaging. Voor hen is verveling een veel voorkomend en complex verschijnsel met mogelijk verstrekkende gevolgen. Verveling is voor hoogbegaafde kinderen een hinderlijke blokkade op het pad van een gezonde ontwikkeling.
Tip: Waarom voelen hoogbegaafde kinderen zich zo vaak verveeld? Lees meer: Hoogbegaafd oorzaak verveling
Directe gevolgen van verveling
Wanneer hoogbegaafde kinderen zich met regelmaat vervelen heeft dit invloed op hun prestaties en gedrag. Door een gebrek aan uitdaging kan het kind niet gemotiveerd raken om zijn taken uit te voeren. Ook kan een kind door gebrek aan betrokkenheid storend gedrag vertonen.
Onderprestatie
Wanneer de lesstof niet aansluit bij de behoeften van het hoogbegaafde kind verliest het kind zijn interesse. Het kind voelt zich niet uitgedaagd en ziet geen noodzaak om zich in te spannen voor de les. Tijdens de uitleg heeft het kind niet de aandacht om te luisteren en doet het niet zijn best om te begrijpen wat er wordt uitgelegd. Tijdens het uitvoeren van zijn taken kan het kind de opdrachten afraffelen of veel weerstand geven om überhaupt te beginnen. Omdat het kind het nut niet inziet om te doen wat er van hem gevraagd wordt zal het kind de opdrachten niet zo goed uitvoeren als het zou kunnen.
Storend gedrag
Om de verveling te bestrijden kunnen hoogbegaafde kinderen op zoek gaan naar alternatieve manier om zich te vermaken. De omgeving van het kind neemt dit waar als storend gedrag. Dit kan zich uiten in het verstoren van de les, zoals het onderbreken van de juf, luidruchtig zijn of andere leerlingen afleiden. Ook kan het zijn dat het kind zich niet houd aan de gangbare regels zoals het niet opvolgen van instructies van de juf, ongepaste opmerkingen maken of respectloos zijn richting anderen. Voor de omgeving van het kind is het eenvoudig om zich aan het kind te storen. Dit is uiteraard heel begrijpelijk. Het is echter belangrijk om te realiseren dat het kind dit gedrag niet uit door onwil of verkeerde intenties uit maar door een onvervulde behoefte. Daarom moeten we het kind niet alleen remmen in zijn gedrag maar ook werken aan het vervullen van de onderliggende behoefte.
Langdurige interne gevolgen
Wanneer een hoogbegaafd kind langdurig aan verveling wordt blootgesteld heeft dit invloed op zijn mentale gesteldheid. Het kind kan in een depressie raken of angsten ontwikkelen.
Depressie
Wanneer het hoogbegaafde kind zich verveeld is het niet betrokken bij de opdrachten die van hem gevraagd worden. Het kind zal daarom niet presteren op de toppen van zijn kunnen. Hierdoor mist het kind de voldoening van het behalen van een doel of uitdaging. Dit kan leiden tot depressie waardoor het kind zich somber en futloos voelt. Hiermee is een vicieuze cirkel rond en blijft het kind in een negatief spiraal hangen.
Angst
Door het gebrek aan prestatie kan het kind ook een gebrek aan bevestiging van zichzelf of zijn omgeving ervaren. Hierdoor kan het kind onzeker worden en angsten ontwikkelen. Dit kan zich uiten in faalangst omdat het kind niet de ervaring heeft dat het een specifieke kwaliteit kan inzetten. Ook kan het kind een verminderd zelfvertrouwen krijgen omdat het zijn eigen kwaliteiten niet kent of waardeert. Dit kan het kind ook angstig maken voor de toekomst omdat het kind niet weet hoe het zijn kwaliteiten kan inzetten.
Langdurige externe gevolgen
Op lange termijn heeft verveling ook gevolgen voor het kind in de interactie met zijn omgeving. Door storend gedrag kunnen andere kinderen zich ergeren aan het hoogbegaafde kind en afstand van hem nemen. Ook kan een verlaagd zelfbeeld een obstakel zijn in het vormen van een gelijkwaardige relatie met andere kinderen.
Storend gedrag
Wanneer het hoogbegaafde kind storend gedrag laat zien is er het gevaar dat het zich niet populair maakt bij andere kinderen. Kinderen kunnen zich ergeren wanneer zij gestoord worden terwijl zij hun best doen voor hun opdrachten. Door een respectloze houding richting andere kinderen kan het hoogbegaafde kind ook afgestoten worden door de andere kinderen. Deze kinderen voelen zich niet op hun gemak en kunnen daarom het hoogbegaafde kind uitsluiten uit de groep.
Verlaagd zelfbeeld
Door een verlaagd zelfvertrouwen kan een hoogbegaafd kind het moeilijker vinden om contact te maken met andere kinderen. Het kind voelt zich niet veilig om zichzelf te zijn en kan daardoor moeilijker een evenwichtige relatie opbouwen met andere kinderen. Wanneer het hoogbegaafde kind buiten de groep valt wordt het gevoel van eenzaamheid versterkt. Hierdoor voelt het kind zich bevestigd in zijn negatieve gevoelens van onzekerheid. Het kind kan hierdoor overtuigd raken dat hij niet bij de groep hoort wat zijn zelfvertrouwen verder doet dalen.
Oplossing
Het is duidelijk dat verveling bij hoogbegaafde kinderen geen oppervlakkige uitdaging is. Het is noodzakelijk om in actie te komen en te investeren in de onderliggende behoeften van het hoogbegaafde kind. Lees meer: Hoogbegaafd verveling naar voeldoening
Tip: Alle artikelen over verveling op een rijtje: Hoogbegaafdheid verveling overzicht
