Hoogbegaafde kinderen zijn vaak vol potentie, maar helaas komt het vaak voor dat dit potentieel niet volledig wordt benut. Dit fenomeen staat bekend als onderpresteren. Hoe komt het dat een hoogbegaafd kind onderpresteert en wat kunnen we er aan doen?
Wat is Onderpresteren?
Onderpresteren is een term die wordt gebruikt om te beschrijven wanneer een kind niet presteert op een niveau dat overeenkomt met zijn of haar aangeboren capaciteiten. Voor hoogbegaafde kinderen kan dit betekenen dat ze op school niet de resultaten behalen die men zou verwachten gezien hun capaciteiten.
Oorzaken van onderpresteren
Er zijn verschillende redenen waarom een hoogbegaafd kind mogelijk onderpresteert.
Gebrek aan uitdaging
Hoogbegaafde kinderen vinden het reguliere schoolwerk vaak te simpel. Hun intellectuele capaciteiten overstijgen vaak de standaard leermethoden. Hierdoor kunnen de lessen saai en onbevredigend aanvoelen. Wanneer hoogbegaafde kinderen onvoldoende worden geprikkeld om te leren, verliezen ze hun interesse en motivatie. Dit kan leiden tot onderpresteren.
Sociale factoren
Hoogbegaafde kinderen zijn zich vaak pijnlijk bewust van hun verschillen met leeftijdsgenoten. In een poging om zich aan te passen, kunnen ze ervoor kiezen om minder goed te presteren dan ze kunnen. Dit gedrag komt voort uit de angst om uitgesloten te worden of gezien te worden als ‘anders’. Dit kan er voor zorgen dat een hoogbegaafd kind zijn of haar ware capaciteiten niet laat zien. Lees meer: Hoogbegaafdheid en anders zijn
Emotionele problemen
Perfectionisme, faalangst en andere emotionele problemen komen vaak voor bij hoogbegaafde kinderen. Deze kinderen kunnen hoge eisen aan zichzelf stellen en angstig zijn voor mislukking, waardoor ze taken vermijden. Dit kan hun prestaties op school aanzienlijk beïnvloeden. Lees meer: Hoogbegaafd faalangst
Onvoldoende erkenning
Wanneer de hoogbegaafdheid van een kind niet wordt erkend door ouders, leraren of leeftijdsgenoten, kan het kind zich onbegrepen en geïsoleerd voelen. Deze gevoelens van frustratie en vervreemding kunnen leiden tot demotivatie en onderpresteren. Lees meer: Kom terug in verbinding met je kind!
Onderwijsomgeving
Een onderwijsomgeving die niet flexibel genoeg is kan het voor hoogbegaafde kinderen moeilijk maken om hun potentieel te bereiken. Als de lesmethoden niet aansluiten bij hun unieke denkprocessen en leerstijlen, kunnen ze worstelen om betrokken te blijven en effectief te leren. Lees meer: Hoogbegaafd onderwijs
Leerproblemen
Het is belangrijk om te onthouden dat hoogbegaafde kinderen ook vatbaar kunnen zijn voor leerblokkades, zoals dyslexie of ADHD. Deze blokkades kunnen het leerproces bemoeilijken en de prestaties van het kind beïnvloeden, zelfs als ze een hoge intelligentie hebben. Lees meer: Hoogbegaafd en dyslexie, Hoogbegaafd en ADD, Hoogbegaafd en ADHD, Hoogbegaafd en autisme
Gezinsfactoren
De dynamiek en omstandigheden binnen het gezin, zoals hoge verwachtingen, stress of gebrek aan ouderlijke ondersteuning, kunnen bijdragen aan het onderpresteren van hoogbegaafde kinderen. Een omgeving die niet bevorderlijk is voor hun intellectuele en emotionele groei kan negatieve gevolgen hebben voor hun prestaties op school.
Onderpresteren ondervangen
Onderpresteren is een complex probleem dat helaas veel voorkomt bij hoogbegaafde kinderen. Het is echter niet een onoverkomelijke hindernis. Er zijn verschillende strategieën beschikbaar om dit probleem aan te pakken. Het is belangrijk om de oorzaken van onderpresteren te begrijpen om effectieve oplossingen te kunnen bieden. Lees verder: Hoogbegaafd onderpresteren ondervangen
