Een minder bekend kenmerk van hoogbegaafden is hun sterke zelfreflectie. Dit stelt hen in staat om hun eigen gedrag, gevoelens en gedachten te analyseren en te begrijpen.
Hoogbegaafden hebben het vermogen om diep na te denken over hun eigen innerlijke processen. Ze kunnen hun eigen gedachten, gevoelens en gedragingen kritisch onderzoeken.
Hoogbegaafden zijn zich vaak zeer bewust van hun eigen sterke en zwakke punten. Dit zelfbewustzijn kan hen helpen om hun vaardigheden verder te ontwikkelen en uitdagingen aan te gaan. Ze kunnen bijvoorbeeld een strategie ontwikkelen om hun zwakkere gebieden te verbeteren of om hun sterke punten beter te benutten.
Hoogbegaafden kunnen ook zeer zelfkritisch zijn. Dit kan leiden tot een hoge mate van perfectionisme. Aan de ene kant kan hun streven naar perfectie hen aansporen om uitmuntendheid na te streven in alles wat ze doen. Maar aan de andere kant kan dit perfectionisme soms ook leiden tot stress en frustratie wanneer ze niet aan hun eigen hoge verwachtingen voldoen.
Tip: In Alle kenmerken hoogbegaafdheid op een rij vind je een overzicht van alle kenmerken van hoogbegaafdheid.
In het verhaal hieronder staat een voorbeeld van hoe een hoogbegaafd kind van acht kan reflecteren op zijn eigen gedrag.
Lieke leert luisteren
In groep vijf waren Lieke en Bram bezig met hun groepsproject. Lieke keek naar de tekening van Bram en zei: “Bram, je tekening is niet zo mooi als je van tevoren gezegd had. Je doet zeker je best niet?”
Bram keek verrast en zijn gezicht werd verdrietig. Hij zei: “Dat vind ik echt niet leuk, Lieke. Ik heb echt mijn best gedaan.”
Bram was zo van streek dat hij naar de meester liep. Zijn ogen waren waterig en hij zei: “Meester, Lieke was gemeen tegen me over mijn tekening.”
Die avond dacht Lieke veel na over wat er gebeurd was. Ze vroeg zich af: “Waarom werd Bram zo verdrietig door mij? Had ik het anders kunnen zeggen?”
Na lang nadenken realiseerde Lieke zich dat ze niet altijd zo streng hoefde te zijn. Niet iedereen vond hetzelfde belangrijk als zij. “Ik had ook gewoon kunnen vragen wat hij er zelf van vond.”
Lieke besloot dat ze voortaan vriendelijker zou zijn als ze commentaar gaf. Ze wilde leren om meer rekening te houden met hoe de ander zich voelt. De volgende keer zou ze eerst nadenken over hoe de ander zich zou voelen en haar woorden op een aardigere manier zeggen.
Het is belangrijk om op te merken dat zelfreflectie een vaardigheid is die verder ontwikkeld kan worden. Ondersteuning en begeleiding kunnen hoogbegaafden helpen om hun zelf reflectief vermogen op een gezonde manier te gebruiken. Met de juiste begeleiding kunnen hoogbegaafden hun zelfreflectie inzetten als een krachtig hulpmiddel voor persoonlijke groei en zelfverbetering.
Ben je benieuwd hoe jij jouw hoogbegaafd kind op een gezonde manier kunt leren op zichzelf te reflecteren? Neem contact op voor een gratis kennismakingsgesprek.
Tip: Leer meer over hoe hoogbegaafde kinderen denken in de blog IQ bij hoogbegaafdheid.
